Pascal đã từng nói: Khi ta đọc quá nhanh hay quá chậm, ta chẳng hiểu gì cả. Khi những gì bạn đọc đã phản ánh được sự thật ở một phương diện nào đó, bạn không cần phải để tâm đến những vấn đề khác. Có ít nhất năm cách trình bày phương pháp triết học được các nhà triết học vĩ đại của phương Tây sử dụng.
Tất nhiên một cuốn bách khoa toàn thư vẫn được phép ghi lại ý kiến các nhân (ví dụ, trong một cụm từ như một số người cho rằng…, số khác lại thấy…) nhưng cần phải nói rõ ràng. Thứ nhất, không phải bao giờ các nhà bình luận cũng đưa ra những nhận xét đúng về một cuốn sách. Sách toán học thường đòi hỏi sự chính xác, rõ ràng.
Trong số sách đó, có một lượng nhỏ hơn không thể bị vắt kiệt dù bạn đọc theo cách tốt nhất có thể. Lời khuyên trên của chúng tôi có thể coi như một quy tắc của việc đọc ngoài. Sau khi đọc xong và hiểu được nội dung của một cuốn sách triết học, ta có thể kiểm tra tính chân thực của nó dựa trên kinh nghiệm thông thường.
Trong từ điển, chúng ta có thể tìm thấy vô số từ không rõ nghĩa, hay đa nghĩa. Các tác giả viết sách thường cố gắng viết phần mở đầu thật đơn giản, dễ hiểu, và đặt tiêu đề hoặc phụ đề sách có tính miêu tả. Ông nói: Một điểm là một vật không được phân chia thành bộ phận.
Còn những người mới đọc sách có thể hoàn thành một phần việc ở hai giai đoạn đầu ngay từ quá trình đọc kiểm soát có hiệu quả. Ví dụ như cơ thể không phát triển mãi cả về sức mạnh và kỹ năng. Để chứng minh điều này, bạn cần chỉ ra được kiến thức mà tác giả còn thiếu và phải chứng minh được vì sao nó thích đáng, cũng như nó sẽ dẫn đến những thay đổi như thế nào trong các kết luận của tác giả.
Do đó, tất cả những gì chúng tôi đã trình bày về việc đọc sách cũng có thể áp dụng được với tất cả các loại tài liệu khác. Trong khi đó, một cuốn sách hay sẽ có phần thưởng cho bạn khi bạn nỗ lực đọc nó. Ngày nay, không có sự phân biệt giữa độc giả chuyên ngành và độc giả nói chung khi đọc các cuốn sách khoa học đương đại.
Nhưng điều bạn học được là một dữ kiện về cuốn sách, hay một dữ kiện về thế giới? Nếu bạn chỉ sử dụng mỗi trí nhớ, bạn sẽ không thu thập thêm gì ngoài thông tin, tức là bạn chưa được khai sáng. Người ta cho rằng ông cũng đã viết những mẩu đối thoại nhưng không có cái nào tồn tại được lâu. Bạn cứ đặt giả thuyết và sau đó xem điều gì xảy ra.
Nếu lập luận đúng đắn thì kết luận sẽ dược suy ra từ giả thuyết. Bạn không thể xác định được các từ khoá trong một đoạn nếu không hiểu nội dung của cả đoạn. Những đánh giá của bạn sẽ hướng tới kết quả hay sản phẩm đạt được chứ không phải phương tiện tiến hành.
Chúng tôi đã mô tả giai đoạn hai của quá trình đọc phân tích. Tuy nhiên, những hệ quả thực tế của việc đọc thơ và truyện không phải là vấn đề cốt lõi. Luận điểm này sẽ được làm rõ bằng việc chỉ ra sự khác biệt giữa các ngành khoa học xã hội và các ngành khoa học tự nhiên.
Ví dụ, kinh nghiệm đặc biệt có từ việc tiến hành thí nghiệm trong phòng thí nghiệm; hoặc một nhà nhân loại học đi tìm hiểu những cư dân bản địa tại một vùng lãnh thổ chưa được khai phá và đã thu được những kinh nghiệm mà bình thường người khác không thể có hoặc rất ít người có được; hoặc kinh nghiệm của một phi hành gia trên mặt trăng, trên Sao Mộc… Rất nhiều độc giả sợ không trung thực với ý kiến của chính họ nếu họ đứng ở một phía độc lập và tự thắc mắc về những gì họ đọc. Bạn sẽ chọn những cuốn nào?