Tránh lối vô đề đột ngột cũng như kỵ các danh từ thô lỗ. Lấy ái tình làm mục đích: Trai gái lớn lên thì phải yêu nhau, kiếm chỗ thanh vắng tỏ tình yêu bằng những việc hôn hít, bằng câu chuyện tâm sự. Đọc hạnh các thánh công giáo, gương danh nhân thế giới ta thấy bao nhiêu gương người nam tỏ ra có ý chí phi thường nhất là khi ý chí ấy được đượm ơn thánh của Thượng đế.
Còn bạn và tôi vô lớp dạy học: coi chừng có không ít bạn trai học hằng mấy chục trường ngồi tréo ngoải dưới chuẩn bị dạy chúng ta môn sư phạm. Chúng ta sẽ bị những người xung quanh xa lánh, thù hại và nhất lá óc ấy, làm cho chúng ta nông nỗi, nghèo nàn đi dần dần. Ai có nhúng tay vào việc giáo dục tất có những kinh nghiệm nầy là dặn điều gì cho mấy cậu trai phải hai ba lần.
Nhiều người lớn thấy họ làm thinh tưởng đâu họ không biết. Họ có nhiều đứctính mà nhiều bạn trai có tôn giáo không có. Thôi giá hoàn toàn đẹp, mang hình họ kè kè trong túi phỏng được lợi gì.
Thứ ái tình của đôi vợ chồng già cũng chấm cùng bằng tình tâm giao. Jean Le Presbytre dùng một tiếng nặng nề kêu họ: Đồ chó má. Hãy đề phòng nanh vuốt của nó.
Họ muốn cho hoàn cảnh người yêu phải xảy ra như họ muốn chớ không ngờ nó có thể khác và có khi phải khác. Nhưng vào buổi dậy thì chúng được đầy đủ phát triển. để gởi giá mồ hôi về nuôi con.
Tình máu mủ của bạn trai đối với gia đình sâu sắc nhưng thầm kín. Sự lo nghĩ nầy không phải là sự lo xa của tuổi lão thành mà những ý nghĩ mơ mộng pha trộn niềm hy vọng mênh mông. Tôi vẫn biết ở thời nầy tuổi trẻ ngang ngạnh lắm, bất kể nhà giáo dục.
Nhưng khi qua tuổi 14, bạn trai bắt đầu tỏ ra có trí tuệ quảng bác và sâu sắc. Được bạn lo cho mọi mặt, quý trọng như người ruột thịt, họ tìm cách chiếm người yêu của bạn họ để gọi là trả ơn. Tôi hỏi em về tương lai em làm thinh, tôi hỏi thêm, em lắc đầu, tôi hỏi thêm nữa em khóc.
Rồi khi thèm khát nhục lạc mà bất kể lương tâm nữ thì người ta ngần ngại gì mà không đem các mánh lới cáo già để lường gạt. Ai đã từng đóng vai trò giáo dục tất nhận khi dạy văn chương, toán học, sử địa, v. Mà đó chỉ là hình phạt tiêu cực thôi.
Phải chịu phần đông bạn gái khi bị ái tình chi phối ít phòng xa. Cha rất tận tụy mà tỏ ra không tận tụy. Tất cả những hình thức chơi nầy nói lên hiểu biết ăn phớt ngoài da của họ.
nhưng vào hoa niên, có những buổi chiều họ giựt mình, đứng lại trong tâm hồn, thinh lặng thấy rằng vườn lòng ai đã gieo bao giống tâm tình mà nay họ nhận thức được hương vị của nhiều cỏ hoa tình cảm lạ. Một tâm tình thường làm thắm thía nội tâm họ là tủi phận. Người nam như hơn một lần tôi nói là người làm cho thiên hạ phục chớ không phải làm cho người ta yêu mặc dù phải xử thế đắc nhân tâm.