Cho rằng một việc gì là xấu tạo ra một sự co rúm trên mặt tình cảm ở trong bạn. Do đó, khi hình hài này đến thơi kỳ chấm dứt, đó là một sự giải thoát. Thực trong sáng biết bao! Thực đơn giản biết bao! Một sự chú tâm, không thể lay chuyển như thế ở trong bạn, sẽ không còn thừa một khoảng trống nào trong lòng để bạn có thể tạo ra một vấn đề gì cho mình.
Hãy cảm nhận bám víu tình cảm của bạn vào những câu chuyện bất hạnh về cuộc đời của mình và hãy chú ý về sự thôi thúc ở trong bạn khi nghĩ về những mẩu chuyện ấy, nhu yếu cần phải kể đi kể lại câu chuyện này với một người khác. Khi chiều không gian đó xuất hiện ở trong bạn, nó giúp cho chiều không gian tương tự ở phía người kia được phơi bày. Thực ra biến cố này là một điều đáng kể nhất có thể xảy đến với bạn.
Sự im lắng ấy cũng chính là sự an bình ở nội tâm, và là bản chất chân thực của chính bạn. Bạn chính là nhận thức, là Cái Biết đó, mà không phải là thứ tâm thức đã bị ô nhiễm - tức cảm giác nhàm chán - vừa được bạn nhận biết. Phút giây bạn vượt lên trên những nhãn hiệu của trí năng, bạn có thể cảm nhận được một chiều không gian mà bạn không thể nói thành lời, không thể nắm bắt bằng suy tư hay cảm nhận qua giác quan.
Ví dụ, bạn đang bị khuyết tật và không thể đi lại bình thường như trước đây. Điều này sẽ giúp bạn cắm rễ trong Phút Giây Hiện Tại. Bản ngã ở trong bạn luôn có nhu yếu đi tìm, tích luỹ thêm cái này hoặc cái kia để vun bồi cho cảm nhận về tự thân, chỉ là đẻe giúp cho bản ngã của bạn cảm thấy toàn vẹn hơn.
(69) Niềm an bình toát ra từ chỗ trống vắng ấy: Có thể nói rằng chỗ trống vắng ở trong tâm hồn mình chính là nơi phát ra tiếng gọi, gọi ta trở về với nguồn cội. Nỗ lực ám chỉ sự căng thẳng và có cái gì như quá sức để đạt đến một mụctiêu, một kết quả nào đó ở tương lai. Có nhiều thứ trong cuộc đời bạn rất quan trọng, nhưng chỉ có một thứ quan trọng một cách tuyệt đối.
Đó chính là cái lý do ảo tưởng về bản ngã ở trong bạn được phát sinh – vì trong đầu bạn, bạn vô tình xem mình là một đối tượng. Nhiệm vụ duy nhất của một bậc thầy tâm linh chân chính chỉ là giúp cho bạn cảm thấy rằng đã đến lúc mình có thể vứt đi hết những gì đang ngăn cách bạn với bản chất của bạn - những gì chân thật mà bạn vẫn luôn biết về chính mình, trong tận đáy chiều sâu sự Hiện Hữu của bạn. Khi thói quen vô thức đồng hoá mình với khối khổ đau sâu nặng ấy ở trong bạn đã bị phá vỡ, khi bạn có khả năng quan sát trong yên lặng lúc khối khổ đau sâu nặng ấy đang hoành hành ở trong bạn, và bạn không nuôi nấng hay làm cho nó mạnh hơn, thì khối khổ đau ấy sẽ dần dần suy yếu đi.
Trạng thái không-chống-đối nội tại này sẽ mở ra cho bạn tiếp xúc với một tâm thức chưa bị điều kiện hoá; thứ tâm thức lớn hao hơn tất cả những gì trí năng của con người có thể hình dung được. Thực ra biến cố này là một điều đáng kể nhất có thể xảy đến với bạn. Đây chính là “cái Tôi” của những cái thích, hoặc không thích, sợ hãi và ham muốn, “cái Tôi” không bao giờ cảm thấy thoả mãn được lâu.
Là nhận thức rằng bạn không phải là những khổ đau này, và nhận rõ chân tướng của nó. Đây là một ngục tù mà trí năng của bạn tự tạo ra cho chính mình. Nếu bạn đặt ra những mục tiêu vị kỷ, ngay cả đó là để mong được tự do hơn, cải thiện cho mình hay làm cho mình quan trọng hơn, bạn vẫn không cảm thấy thoải mãn khi đạt được những mục tiêu này.
Khổ đau giúp bạn đập vỡ chiếc vỏ cứng của bản ngã (72), vì đã đến lúc bản ngã của bạn không còn cần thiết nữa. Khi bạn đánh mất liên lạc với chính mình, bạn sẽ tự đánh mất mình trong thế giới của hình tướng (1). Vừa Trần Nhân Tông vừa làm vua, vừa biết thực tập Thiền.
Do đó bạn dễ dàng nhận ra những gì đang xảy ra ở trong bạn hoặc chung quanh bạn. Khổ đau của bạn rốt cùng không phải gây ra bởi những tình huống khó khăn mà bạn gặp phải, mà chính là do những điều kiện rất tiêu cực trong tâm thức bạn. Nhưng nhìn cho sâu, có phải chỉ duy nhất có một phút giây? Đời sống không phải là luôn luôn chỉ xảy ra ở “phút giây này”?